Кажуць, што ніт (болт), убіты малатком, трымае, лепш чым цвік, закручаны адвёрткай. Гэта сцверджанне дакладнае, калі мы гаворым аб арбалетных балтах, альбо нітах. Прычым нават без малатка.
Хоця арбалет з'явіўся яшчэ ў V стагоддзі да н. э., яго другое прышэсце ў Еўропе адбылося толькі ў перыяд крыжовых паходаў. Аказалася, што арбалет значна зручнейшы за лук па шэрагу прычын: нацягваць яго прасцей, а таму можна павялічыць і сілу нацяжэння, навучыць ім карыстацца можна любога, а за кошт ложа з арбалета можна было цэліцца доўгі час.
Не верыце, што з арбалета можна паспяхова прыцэліцца? Археалогія нам кажа, што ў XV ст. у горадзе Падуі жыў такі ж не веруючы абаронца. Падчас аблогі ён высунуўся паглядзець, што адбываецца за сценамі і атрымаў 4 прапушчаных паведамленні ў твар. Тры балты прабілі твар і нават шлем, а вось чацвёрты прабіў толькі косткі, пакінуўшы з унутранага боку шлема ўвагнутасць.
Арбалет апынуўся настолькі непрыемным і балючым для рыцарства, што ў 1139 годзе Рымскі папа Інакенцій ІІ асудзіў выкарыстанне арбалетаў, назваў іх зброяй д'ябла і забараніў выкарыстоўваць супраць хрысціян. Вядома, дадзеная навіна засмуціла арбалетчыкаў, але ніколькі іх не спыніла, а таму іх працягвалі выкарыстоўваць для скарачэння рыцарскай (і не толькі) папуляцыі ажно да XVII стагоддзя, калі на змену прыйшла вогнепальная зброя ...
